تعارض عام و عامتعارض عام و عام به تنافی میان مدلول دو دلیل عام می گویند. ۱ - تعریفتعارض عام و عام، از اقسام تعارض ادله لفظی و به معنای تنافی مدلول دو دلیل عام است. ۱.۱ - مثالمانند: تعارض دلیل «کل من بدّل دینه فاقتلوه» با دلیل «کل من بدّل دینه فلا تقتلوه». ۲ - اختلاف اصولیون اهل سنتاصولیون اهل سنت درباره این نوع از تعارض ، اختلاف دارند: ۱. برخی هم چون «داود ظاهری» و «باقلانی» معتقدند در این گونه موارد باید توقف کرد، زیرا امکان جمع میان آن دو نیست؛ ۲. برخی دیگر مانند «غزالی» و «شیرازی» معتقدند مطلقا بین آن دو تعارض وجود ندارد و وجود چنین چیزی در شریعت امکان ندارد، زیرا مستلزم متهم نمودن پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم به تناقض و عدم صدق است. ۳. جمهور اصولیون ، متکلمان و محدثان اهل سنت معتقدند امکان وقوع تعارض میان آن دو وجود دارد و احکام و قواعد تعارض درباره آنها جاری می‌گردد. ۳ - نکتهاز نظر اصولیون شیعی ، در این موارد قواعد باب تعارض جاری است. [۲]
التعارض و الترجیح بین الادلة الشرعیة، عزیز برزنجی، عبداللطیف عبدالله، ج۲، ص (۴-۳).
۴ - پانویس
۵ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۳۳۲، برگرفته از مقاله «تعارض عام و عام». |